1. Wskazania
Wytyczne polskie
Wytyczne ELSO
Od kilku lat funkcjonują w Polsce zalecenia i wytyczne Nadzoru Krajowego oraz Konsultanta Krajowego w dziedzinie Anestezjologii i Intensywnej Terapii dotyczące zastosowania pozaustrojowej oksygenacji krwi w leczeniu ostrej niewydolności oddechowej.
Wg tych wytycznych wskazaniem do terapii ECMO jest niewydolność oddechowa lub krążeniowo-oddechowa, w której, pomimo stosowania wysokich stężeń tlenu, zaawansowanych technik terapii respiratorem i optymalizacji stanu pacjenta - utrzymująca się hipoksemia i hiperkapnia stwarzają zagrożenie dalszego pogarszania się stanu chorego, prowadzącego do jego śmierci.
Kryterium podstawowe:
Spełnienie kryteriów berlińskiej definicji ARDS i co najmniej jednego z:
- PaO2/FiO2 < 80 mmHg przez co najmniej 3 godziny pomimo Vt 6 ml/kg, przy PEEP ≥ 5cmH2O i stosowania rekrutacji pęcherzyków płucnych.
- pH <7,25 przez co najmniej 3 godz
Kryterium pomocnicze:
- pH < 7,2; paCO2 > 80 mmHg
- Podatność statyczna <
0,5 ml/kg/cmH2O
- PIP > 40 cm H2O przy TV ≤6 ml/kg
- Indeks utlenowania OI > 60 przez 30 min
lub >35 przez 6 godz
[OI = (MAP x FIO2 x 100)/PaO2]
MAP - średnie ciśnienie w drogach oddechowych
- W RTG kl. piersiowej rozległe zacienienia w co najmniej 2 kwadrantach
- skala Murraya (LIS) > 3,0
Największą platformą skupiającą całą wiedzę z zakresu pozaustrojowego wspomagania oddychania i krążenia jest założona 1989 roku międzynarodowa organizacja ELSO (Extracorporeal Life Support Organization). Jest to konsorcjum skupiające największe ośrodki i specjalistów zajmujących się leczeniem przy pomocy ECMO w celu dalszego rozwoju pozaustrojowych technik wspomagania funkcji narządów. ELSO stworzono w celu umożliwienia szerokiej międzydyscyplinarnej współpracy pomiędzy przedstawicielami wszystkich dyscyplin medycznych zajmujących się takimi chorymi.
Jednym z zadań ELSO jest opracowywanie międzynarodowych wytycznych zastosowania technik pozaustrojowych. ▸▹▸▹
Kryteria ECMO-ELSO:
1. W przypadku hipoksji spowodowanej niewydolnością oddechową
A. przy ryzyku śmiertelności
≥ 50%, czyli
[PaO2/FiO2 < 150mmHg przy FiO2 > 90 % i/lub skala Murraya 2-3]
[PaO2/FiO2 < 150mmHg przy FiO2 > 90 % i/lub skala Murraya 2-3]
rozważyć użycie ECMO
B. przy
ryzyku śmiertelności ≥ 80%
[PaO2/FiO2 <
100 mmHg
przy FiO2 > 90
%
i/lub skala
Murraya 3-4 pomimo optymalnej terapii przez co najmniej
6 godz.]
wskazane użycie ECMO
2. Retencja CO2 mimo wentylacji mechanicznej z Pplat > 30 cmH2O
3. Ciężki zespół przeciekowy (
Severe air leak syndromes)
4. Konieczność intubacji pacjenta czekającego na przeszczep płuc
5. Ciężka niewydolność serca lub płuc (np. zator płuc)
Przeciwskazania do terapii ECMO
- NIEODWRACALNOŚĆ procesu chorobowego
- Ciężka choroba układowa
- Znacznego stopnia immunosupresja
- Krwawienie wewnątrzczaszkowe
- Inne p/wskazania do heparynizacji
- Leczenie respiratorem dłuższe niż 7-10 dni
- Brak leczenia wg zasad Lung Protective Strategy
- Brak zgody chorego
- Wiek > 65 lat
- Wentylacja mechaniczna przy FiO2>0,9 i Pplat >30 ponad 7 dni
- Znaczna immunosupresja (liczba neutrofili < 400/mm3)
- Krwawienie lub ryzyko krwawienia do OUN
- Nieodwracalne schorzenia dodatkowe takie jak ciężkie uszkodzeniu OUN lub terminalna choroba nowotworowa
- Brak wskazania konkretnego wieku ale rozważyć należy dramatycznie wzrastające ryzyko wraz z wiekiem
Polskie Zalecenia i wytyczne Konsultanta Krajowego w
dziedzinie Anestezjologii i Intensywnej Terapii
Wytyczne ELSO w ONO
Guidelines for Adult Respiratory Failure (SIERPIEŃ 2017)
2. Kaniulacja
Istnieją zasadniczo dwa sposoby kaniulacji żylno-żylnej. Albo przy pomocy specjalnej kaniuli o podwójnym świetle, albo przy pomocy dwóch niezależnych kaniul.
